We verkavelen almaar minder

Nog nooit zo weinig aanvragen om bouwgrond te verkavelen

Ruimte Vlaanderen, het departement ruimtelijke ordening van de Vlaamse overheid, rekende naar aanleiding van Batibouw 2016 uit hoeveel bouwgronden er in 2014 verkaveld werden. Dat wil zeggen: hoe vaak keurde de overheid een aanvraag goed om een grote bouwgrond op te delen in meerdere, kleinere kavels? Uit die analyse bleek dat we almaar minder verkavelen. Bovendien worden de percelen kleiner.

Geschiedenis van het verkavelen

In Vlaanderen kwam het verkavelen op na de Tweede Wereldoorlog. In de jaren 50 en 60 keerden meer en meer Vlamingen zich af van de dorps- en stadscentra en wilden ze ‘op de buiten’ wonen. Dat betekende meestal op verkavelingen – nieuw uitgesneden woonwijken – aan de rand van steden en dorpen. Verkavelen werd wettelijk geregeld in de wet op de stedenbouw van 1962. Al in de vroege jaren 60 piekte het aantal aanvragen op bijna 6.000 aanvragen per jaar. Tot aan het einde van de jaren 70 bleven de aanvragen binnenkomen.

De invoering van de gewestplannen, de oliecrisis van 1979 en de daaropvolgende recessie vormden een keerpunt, aldus Ruimte Vlaanderen. Vanaf 1984 kwamen er opnieuw meer aanvragen binnen om te mogen verkavelen, maar daar kwam in de late jaren 90 dan toch opnieuw een einde aan. Sindsdien schommelt het aantal aanvragen rond de 2.000 per jaar. In 2014 reikte de overheid 1.855 verkavelingsvergunningen uit, het laagste aantal sinds het begin van de telling.

Andere vaststellingen

Ruimte Vlaanderen maakt nog enkele andere vaststellingen in verband met verkavelen, bouwen en renoveren:

• Het aantal kavels per verkaveling daalt geleidelijk.
• De gemiddelde grootte van een kavel daalde met 17 procent tussen 2002 en 2007, van 614 m2 tot 508 m2. We wonen almaar kleiner.
• Vlamingen dienen minder aanvragen in voor nieuwbouwwoningen en beduidend meer voor verbouwingen en renovaties.
• Ook zien we een verschuiving van nieuwbouweengezinswoningen naar nieuwbouwappartementen. Oorzaken daarvoor zijn volgens Ruimte Vlaanderen de vergrijzing en ‘gezinsverdunning’.

De Vlaamse overheid juicht deze ontwikkelingen toe, omdat het noodzakelijk is dat we duurzamer omspringen met de beschikbare ruimte in ons volgebouwde landje. Meer appartementen in stads-en dorpskernen en oude huizen milieuvriendelijk renoveren passen perfect in dat plaatje.