De hipste buurt van Antwerpen-stad? Da’s niet langer het Zuid, maar ’t Eilandje in de oude haven. De katalysator van deze verschuiving moeten we niet ver zoeken. De bouw van het Museum aan de Stroom (MAS), een knap staaltje stedelijke architectuur, kondigde een heropleving van de oude havenbuurt aan.
Vijf jaar geleden, twee weken na de opening van het MAS, trok de Britse journaliste Laura Barnett van ‘The Guardian’ naar het Eilandje. Veel meer dan “duistere winkels met brandblusapparaten, barometers, zuidwesters en andere benodigdheden voor een leven aan boord van een olietanker” kon Barnett toen niet vinden. Maar, een ding wist ze wel zeker: “Wie authentieke herinneringen wil aan Het Eilandje, gaat er het best zo snel mogelijk heen, want over vijf jaar zal de buurt volledig getransformeerd zijn.” En gelijk had ze.
Iris De Feijter, freelancejournaliste voor ‘De Morgen’, nam de proef op de som en pluisde de ondertussen bijzonder hippe en creatieve stadsbuurt uit. Haar conclusie: “We kunnen Laura een retourtje Antwerpen besparen: haar voorspelling klopte. De revolutie heeft Het Eilandje bereikt, exact vijf jaar na het MAS.”
Volgens David Claeys, oprichter van het Antwerpse reclamebureau True Agency, moesten er eerst heel wat zaken spontaan veranderen voor deze ‘revolutie’ kon plaatsvinden. “Het Maritiem Lint, een wandelroute van Het Steen naar Het Eilandje, heeft geholpen om de buurt bekender te maken. Net als de stockverkopen bij Dries Van Noten.” Uiteindelijk kwam de grote ommezwaai er door twee musea: het MAS en het Red Star Line Museum. ’t Eilandje is nu een trendy en levendige buurt waar altijd van alles gebeurt.
De omwenteling is een prima voorbeeld van wat gentrificatie heet in de stadsstudies. Een oude buurt met veel leegstand en lage huizenprijzen begint op een bepaald moment jonge kunstenaars en ondernemers aan te trekken die op zoek zijn naar een goedkope woonst, een atelier, een winkelpandje. Al snel wordt de buurt een aantrekkingspool voor al wie jong, artistiek en alternatief is. Getuige daarvan de koffiebars, die je ook volop aantreft op ’t Eilandje. Deze evolutie gaat doorgaans gepaard met een herontdekking door vastgoedontwikkelaars, die handig gebruikmaken van de aantrekkingskracht van de kunstenaars en hipsters om er nieuwe, dure appartementen te bouwen. Op een bepaald moment trekken de ‘early adopters’ weg en ruimen ze plaats voor meer kapitaalkrachtige burgers.
Dat weet ook Maša Loncaric, een Sloveense die hier samen met haar Amerikaanse man een design- en interieurbureau runt. “Over vijf jaar is het hier helemaal gepolijst en peperduur, en dan kunnen wij het niet meer betalen.”