Op je oude dag nog zelfstandig wonen

Een haalbare kaart?

De gemiddelde levensverwachting neemt alsmaar toe en de vergrijzing van de maatschappij zet zich dan ook gestaag voort. Volgend jaar zal maar liefst 25% van de Belgen 65-plusser zijn. Gelukkig evolueert ook onze gezondheid mee. We blijven steeds langer in staat om zelfstandig te wonen. Slechts 3% van de senioren heeft nood aan voortdurende zorg en is genoodzaakt om zijn intrek te nemen in een woonzorgcentrum. Als je op je oude dag nog zelfstandig wilt blijven wonen, is een assistentiewoning een veilige en slimme optie.

Erkende assistentiewoningen

Assistentiewoningen, vroeger serviceflats genoemd, zijn individuele wooneenheden waar 65-plussers zelfstandig kunnen verblijven. Deze woonvorm is ontstaan door het woonzorgdecreet van 2009. Wanneer je een assistentiewoning huurt of koopt, kun je vrijblijvend een beroep doen op allerlei zorgservices. Een erkende assistentiewoning moet aan verschillende voorwaarden voldoen die wettelijk zijn vastgelegd. Wanneer je woning erkend is door het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid, kun je erop vertrouwen dat je huis volgende garanties biedt:

• Aangepaste huisvesting: je assistentiewoning moet gelegen zijn in de buurt van een stads- of dorpskern. Daarnaast moet ze een minimumoppervlakte van 40 m² hebben, exclusief badkamer. De woning moet rolstoeltoegankelijk zijn én moet beschikken over een noodoproepsysteem.
• Hulp in noodsituaties: in geval van nood moet er binnen de dertig minuten hulp beschikbaar zijn. Na de crisissituatie moet je kunnen rekenen op overbruggingszorg tot er bijkomende hulp is geregeld.
• Sociaal netwerk: ten slotte moet er ook een gemeenschappelijke ontmoetingsruimte voorzien zijn, die je de kans geeft om sociale contacten te leggen. Je moet minstens tweemaal per week terechtkunnen bij een woonassistent die je helpt met praktische zaken.

Wanneer je assistentiewoning niet erkend is, heb je geen enkele garantie op bovenstaande extra’s. Informeer dus zeker naar deze erkenning voor je een huurcontract of aankoopakte ondertekent.

Fiscale voordelen

Wil je een erkende assistentiewoning kopen, dan geniet je heel wat fiscale voordelen. Zo wordt het btw-tarief bij aankoop verlaagd tot 12% (in plaats van 21%) en krijg je een vrijstelling van onroerende voorheffing als de woning door een erkende uitbater wordt verhuurd. Let wel op: deze voordelen vervallen wanneer de erkenning van de woning wordt ingetrokken of wanneer de uitbater stopt. Het btw-verschil kan dan tot vijftien jaar na datum worden teruggevorderd. Doorgaans ligt de aankoopprijs van een assistentiewoning ook een pak hoger dan die van een gewoon appartement.

Investeren en daarna zelfstandig wonen

Een assistentiewoning kan een goede investering zijn, maar wees toch op je hoede. Vaak worden er onrealistische beloftes van 5% rendement gemaakt of is er in de regio helemaal geen nood aan dergelijke woningen. Ga daarom na of er een onafhankelijke woonbehoeftestudie werd gemaakt.

Koop je de woning met een obligatielening en ben je van plan om er na verloop van tijd zelf in te gaan wonen? Zorg dan dat er een woonvoorrangsrecht geldt. Dat zorgt ervoor dat je de woning zelf mag betrekken als dit nodig is. Realiseer je wel dat je op dat moment niet per se je eigen woning ter beschikking krijgt.